Rozważania Biblijne 04.06.2023
Ebene 2
Pierwsze czytanie - Wj 34,4b-6,8-9
Mojżesz wstawszy rano wstąpił na górę, jak mu nakazał Pan, i wziął do rąk tablice kamienne. A Pan zstąpił w obłoku, i Mojżesz zatrzymał się koło Niego, i wypowiedział imię Jahwe. Przeszedł Pan przed jego oczyma i wołał: Jahwe, Jahwe, Bóg miłosierny i litościwy, cierpliwy, bogaty w łaskę i wierność, I natychmiast skłonił się Mojżesz aż do ziemi i oddał pokłon, mówiąc: Jeśli darzysz mnie życzliwością, Panie, to proszę, niech pójdzie Pan w pośród nas. Jest to wprawdzie lud o twardym karku, ale przebaczysz winy nasze i grzechy nasze i uczynisz nas swoim dziedzictwem.
« Jahwe, Jahwe, Bóg miłosierny i litościwy, cierpliwy, bogaty w łaskę i wierność »
- Jest to jeden z najcenniejszych tekstow, w ktorym Bog mowi o sobie samym.
“I natychmiast skłonił się Mojżesz aż do ziemi i oddał pokłon”
- Mojzesz sklada poklon do ziemi, co znaczy, ze uslyszal wyjatkowo wazne slowa.
- Slowo Jahwe, inaczej tlumaczone ‘Pan’ (po hebrajsku YHVH), uzyte jest tez we wczesniejszym rozdziale ksiegi Wyjscia, opowiadajacym o tym, jak Bog objawil sie Mojzeszowi w ognistym krzaku. (Wyj 3)
· W pamieci narodu zydowskiego jest to Imie Boga, Ktoremu bliskie jest cierpienie ludzi, Ktory slyszy ich wolanie o pomoc, i Ktory spieszy im na ratunek…
« Przeszedł Pan przed jego oczyma”:
- W tekscie hebrajskim jest tu uzyty ten sam czasownik, co we fragmencie o przejsciu przez Morze Czerwone (Wyj 12,12):
· chodzi tu o sytuacje gdy Bog przychodzi wyzwolic swoj lud.
“Jest to wprawdzie lud o twardym karku, ale przebaczysz winy nasze i grzechy nasze i uczynisz nas swoim dziedzictwem.”
- W kraju rolniczym, jakim byl Izrael, przytaczanie obrazow z zycia na roli przemawialo do kazdego. Czytany dzis fragment z ksiegi Wyjscia, nawiazuje min do tego, ze zaprzegajac dwa zwierzeta, zakladano na ich glowy jarzmo (uprząż dla bydła pociągowego), ktore usztywnialo ich szyje i w ten sposob sprawialo, ze obydwa zwierzeta szly rownym krokiem do przodu.
· “Pamiętaj, a nie zapomnij, jak na pustyni pobudzałeś do gniewu Pana, Boga swego. Od dnia, kiedyś wyszedł z ziemi egipskiej aż do przyjścia na to miejsce, byliście oporni względem Pana.” (Pwt 9,7)
-“byliscie oporni”: w doslownym tlumaczniu z hebrajskiego jest : “byliscie jak czlowiek o sztywnym karku”, co jest nawiazaniem do jarzma i Przymierza. Przyjac Boze jarzmo, oznaczalo ‘przywiazanie do Boga’, by isc z Nim rownym krokiem…
Czasem, Izraelici narzekaja czy buntuja sie, ze to jarzmo (uprząż) jest zbyt ciezkie, ze za bardzo krepuje ruchy….Jednak prorocy przypominali, ze Bóg jest « miłosierny i litościwy, cierpliwy, bogaty w łaskę i wierność”:
· “Gdyż Bogiem miłosiernym jest Pan, Bóg wasz, nie opuści was, nie zgładzi i nie zapomni o przymierzu, które poprzysiągł waszym przodkom.” (Pwt 4,31)
· “Bo dary łaski i wezwanie Boże są nieodwołalne.” (Rz 11,29)
· “Jeśli my odmawiamy wierności, On wiary dochowuje, bo nie może się zaprzeć siebie samego.” (2 Tym 2,13)
Psalm - kantyk z ksiegi Daniela 3,52-56
Błogosławiony jesteś, Panie, Boże naszych ojców,
pełen chwały i wywyższony na wieki.
Błogosławione niech będzie Twoje imię,
pełne chwały i świętości.
Błogosławiony jesteś w przybytku świętej chwały Twojej,
Błogosławiony jesteś na tronie Twego królestwa.
Błogosławiony jesteś Ty, który spoglądasz w otchłanie,
i na Cherubach zasiadasz, Błogosławiony jesteś na sklepieniu nieba.
- Ksiega Daniela powstala w drugim wieku pne, pod dominacja grecka, gdy krolem byl Antioch IV Epifanes.
- Jej autor wybral historie z przeszlosci, by poprzez nia “przemycic” wazne tresci, dotyczace trudnej sytuacji, w jakiej znalazl sie narod wybrany pod dominacja grecka. Opowiada wiec historie Daniela, ktory zyjac w Babilonie, w czasach panowania Nabuchodonozora w szostym wieku pne, mężnie przezyl rozne przesladowania i ciezkie doswiadczenia.
- Ksiega Daniela, przytacza miedzy innymi historie trzech mlodziencow (Daniel 3, 26-45), ktorzy odmowili adorowania zlotego posagu i zostali za to wrzuceni do goracego pieca :
1. Pierwszy cud:
Silna wiara mlodziencow sprawila, ze cudownie ocaleli. Zgineli natomiast ich oprawcy, ktorych krol wyznaczyl do wykonania wyroku.
2. Drugi cud :
Mlodziency byli zwiazani, a mimo to swobodnie chodzili miedzy plomieniami, spiewajac piesni chwaly. Im bardziej wzniecano ogien, tym mocniej i piekniej spiewali, a plomienie ogarnialy wieksza liczbe ofiar wsrod oprawcow…
« Błogosławiony jesteś, Panie, Boże naszych ojców » - slowa te przypominaja :
- Przymierze, ktore Bog zawarl z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem zwanym Izraelem
- obietnice Boze
- jak Abraham, Izaak, Jakub i Mojzesz, zyli Przymierzem na codzien
« Błogosławione niech będzie Twoje imię, pełne chwały i świętości » :
- Dla Zydow, Imie Boga jest synonimem Jego Osoby – z szacunku dla Niego, wymawiaja « Imie » zamiast slowa « Bog ».
« Błogosławiony jesteś w przybytku świętej chwały Twojej » :
- Te slowa maja swoje zrodlo historyczne ! Wskazuja na to, ze autor kantyku nie mowi o czasach panowania Nabuchodonozora gdyz wowczas Swiatynia byla zburzona. Powoluje sie tylko na tamte zdarzenia, by wyjasnic te, ktore sa mu wspolczesne.
- Pod panowaniem krola Antiocha Epifanesa, gdy obowiazywal narzucony przez niego kult grecki, bardzo wazne bylo (choc ryzykowne) pamietanie o tym, ze Bog jest jeden, a Swiatynia, w ktorej przebywa jest swieta.
« Błogosławiony jesteś na tronie Twego królestwa. Błogosławiony jesteś Ty, który spoglądasz w otchłanie, i na Cherubach zasiadasz » :
- Sa to aluzje do konkretnych czesci wnetrza Swiatyni : w Jej tylnej czesci, w miejscu zwanym « Najswietszym » znajdowala sie Arka Przymierza. Byla to drewniana skrzynia, na ktorej umieszczone byly dwa posagi cherubinow, wykonane z drzewa oliwkowego.
- Te slowa przypominaja czasy gdy dla wszystkich oczywistym bylo to, ze Bog nieustannie przebywa w swojej Swiatyni a wiec tez wsrod swego ludu.
Kantyk Daniela przypomina, ze jakkolwiek silne i spektakularne moga byc przejawy czy manifestacje zla, to nie moga one zwyciezyc Boga ani Jego ludu.
Drugie czytanie - 2 Kor 13,11-13
Bracia, radujcie się, dążcie do doskonałości, pokrzepiajcie się na duchu, jedno myślcie, pokój zachowujcie, a Bóg miłości i pokoju niech będzie z wami! Pozdrówcie się nawzajem świętym pocałunkiem! Pozdrawiają was wszyscy święci. Łaska Pana Jezusa Chrystusa, miłość Boga i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi!
« Łaska Pana Jezusa Chrystusa, miłość Boga i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi! »
- Slyszymy to zdanie na poczatku kazdej mszy swietej. Zapowiada ono caly plan Boga : zaprasza czlowieka do wejscia w bliska relacje z Nim – relacje laski, milosci i komunii Ojca z Synem i Duchem Swietym.
- Takie sformuowanie Trojcy Swietej wystepuje zadko w Nowym Testamencie, a nigdy nie spotkamy go w Starym Testamencie.
- Czlowiek jest wolny i moze wybrac czy chce wejsc w przestrzen laski Bozej i Bozego przebaczenia czy nie. Bog nieustannie zaprasza nas do Przymierza z Nim. Jednak to my decydujemy czy chcemy z tego skorzystac.
„Bracia, radujcie się «
- W jezyku biblijnym Starego Testamentu, gdy jest mowa o radosci, to zawsze chodzi o silne uczucie wywolane doswiadczeniem wyzwolenia.
· I tak np. Izajasz, zapowiadajac koniec wojny, obwieszcza :
« Pomnożyłeś radość, zwiększyłeś wesele. Rozradowali się przed Tobą, jak się radują we żniwa, jak się weselą przy podziale łupu. Bo złamałeś jego ciężkie jarzmo i drążek na jego ramieniu, pręt jego ciemięzcy.» (Iz 9,2-3)
· Nieco pozniej, Izajasz zapowiada powrot z wygnania :
« Odkupieni przez Pana powrócą, przybędą na Syjon z radosnym śpiewem, ze szczęściem wiecznym na twarzach: osiągną radość i szczęście, ustąpi smutek i wzdychanie. » (Iz 35,10)
· Jednak wszystkie wyzwolenia, jakich doznal narod wybrany, sa niczym w porownaniu z ostatecznym wyzwoleniem calej ludzkosci :
« Albowiem oto Ja stwarzam nowe niebiosa i nową ziemię; nie będzie się wspominać dawniejszych dziejów ani na myśl one nie przyjdą. Przeciwnie, będzie radość i wesele na zawsze z tego, co Ja stworzę; bo oto Ja uczynię z Jerozolimy wesele i z jej ludu - radość. » (Is 65, 17 – 18)
W Starym Testamencie, radosc byla znakiem zycia w pelni, charakterystycznym dla czasow pokoju, ktore nastapia u koncu czasow. To wlasnie w takim znaczeniu, Jezus mowi Apostolom o radosci:
· « To wam powiedziałem, abyście pokój we Mnie mieli. Na świecie doznacie ucisku, ale miejcie odwagę: Jam zwyciężył świat». (Jn 16, 33)
· « To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna.” (Jan 15, 11)
· “Także i wy teraz doznajecie smutku. Znowu jednak was zobaczę, i rozraduje się serce wasze, a radości waszej nikt wam nie zdoła odebrać.” (Jan 16, 22)
«jedno myślcie, pokój zachowujcie »
- Czyli: badzcie zgodni, niech panuje wsrod was zgoda.
* « A Bóg, który daje cierpliwość i pociechę, niech sprawi, abyście wzorem Chrystusa te same uczucia żywili do siebie i zgodnie jednymi ustami wielbili Boga i Ojca Pana naszego Jezusa Chrystusa. » (Rz 15,5 – 6)
* « Zachęcam was ja, więzień w Panu, abyście postępowali w sposób godny powołania, jakim zostaliście wezwani, z całą pokorą i cichością, z cierpliwością, znosząc siebie nawzajem w miłości. zachować jedność Ducha dzięki więzi, jaką jest pokój. Jedno jest Ciało i jeden Duch, bo też zostaliście wezwani do jednej nadziei, jaką daje wasze powołanie. Jeden jest Pan, jedna wiara, jeden chrzest. Jeden jest Bóg i Ojciec wszystkich, który [jest i działa] ponad wszystkimi, przez wszystkich i we wszystkich. « (Ef 4,1-6)
- Symbolicznym gestem, wyrazajacym te jednosc i zgode, jest element liturgiczny przekazania sobie znaku pokoju. Istnial on juz w czasach Pawla, ktory wielokrotnie o tym pisze.
Wspomina o tym tez Swiety Justyn (okolo 150 roku) : « Kiedy konczy sie wspolna modlitwa, przekazujemy sobie wszyscy pocalunek pokoju ».
A Swiety Hipolit, biskup Rzymu (kolo 215 roku) pisal : « Niech biskup pozdrawia zgromadzony lud, mowiac 'Niech pokoj Chrystusa bedzie z wami' i niech lud odpowie ' I z duchem twoim'. A diakon niech mowi ' pozdrowcie sie swietym pocalunkiem. »
Ewangelia - J 3,16-18
Jezus powiedział do Nikodema: Tak Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. Albowiem Bóg nie posłał swego Syna na świat po to, aby świat potępił, ale po to, by świat został przez Niego zbawiony. Kto wierzy w Niego, nie podlega potępieniu; a kto nie wierzy, już został potępiony, bo nie uwierzył w imię Jednorodzonego Syna Bożego.
- Odkryciem Starego Testamentu bylo to, ze Bog miluje swiat i ludzi.
- Odkryciem Nowego Testamentu jest dar Syna, dar Jego zycia za zbawienie czlowieka.
· “Wszystkim tym jednak, którzy Je przyjęli, dało moc, aby się stali dziećmi Bożymi, tym, którzy wierzą w imię Jego “ (Jan 1,12)
· “Kto wierzy w Syna, ma życie wieczne; kto zaś nie wierzy Synowi, nie ujrzy życia, lecz grozi mu gniew Boży». (Jan 3,36)
· “Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Kto wierzy we Mnie , ma życie wieczne” (Jan 6,47)
“zycie wieczne”
- Chodzi tu o wymiar zycia w Duchu Swietym, Ktory w nas mieszka od chwili Chrztu Swietego
· “ Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Kto słucha słowa mego i wierzy w Tego, który Mnie posłał, ma życie wieczne i nie idzie na sąd, lecz ze śmierci przeszedł do życia.” (Jan 5,24)
§ “Każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wieki. Wierzysz w to?» (Jan 11,26)
W sensie biblijnym, byc zbawionym znaczy zyc w pokoju ze soba samym i z bracmi – zyc, jak synowie i corki Boga. Jezus mowi, ze aby tak bylo, wystarczy zwrocic sie do Niego i pozwolic Mu sie przemieniac, by nasze « serca z kamienia stawaly sie sercami z ciala ». Wtedy Duch Swiety nieustannie bedzie nam podpowiadac, jak sie zachowac.
Spogladajac na twarz Jezusa ukrzyzowanego, ktory dobrowolnie oddal swe zycie za nas, mozemy odkryc prawdziwe oblicze Boga, pelnego czulosci i przebaczenia, bedacego zaprzeczeniem obrazu Boga dominujacego czy mszczacego sie, jakim niektorzy sobie Go wyobrazali…
· « Na dom Dawida i na mieszkańców Jeruzalem wyleję Ducha pobożności. Będą patrzeć na tego, którego przebili, i boleć będą nad nim, jak się boleje nad jedynakiem, i płakać będą nad nim, jak się płacze nad pierworodnym. » ( Zach 12,10)
· «Oto nadchodzi z obłokami, i ujrzy Go wszelkie oko i wszyscy, którzy Go przebili. I będą Go opłakiwać wszystkie pokolenia ziemi » (Ap 1,7)
« Jedyny, jednorodzony Syn »
· « A Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas. I oglądaliśmy Jego chwałę, chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje od Ojca, pełen łaski i prawdy. » (Jan 1,14)
- Jedyny bo jest w Nim pelnia Laski i prawdy.
- On jest jedynym zrodlem zycia wiecznego: wystarczy “wzniesc wzrok na Niego by byc zbawionym”.
- On staje na czele nowej ludzkosci i daje zbawienie czyli zycie wieczne.
· “A to jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa” (Jan 17,3)
- “Poznac prawdziwego Boga” znaczy poznac, ze jest On milosierny.
Jan mowi nam, ze wystarczy wierzyc, by byc zbawionym. Jednak nikt nie moze byc zbawiony wbrew wlasnej woli.
