Rozważania Biblijne 13.07.2025
Ebene 2
Pierwsze czytanie - z ksiegi Powtorzonego Prawa 30,10-14
Będziesz słuchał głosu Pana, Boga swego, przestrzegając jego poleceń i postanowień zapisanych w księdze tego Prawa; wrócisz do Pana, Boga swego, z całego swego serca i z całej swej duszy. Polecenie to bowiem, które ja ci dzisiaj daję, nie przekracza twych możliwości i nie jest poza twoim zasięgiem. Nie jest w niebiosach, by można było powiedzieć: «Któż dla nas wstąpi do nieba i przyniesie je nam, a będziemy słuchać i wypełnimy je». I nie jest za morzem, aby można było powiedzieć: «Któż dla nas uda się za morze i przyniesie je nam, a będziemy słuchać i wypełnimy je». Słowo to bowiem jest bardzo blisko ciebie: w twych ustach i w twoim sercu, byś je mógł wypełnić.
- Ksiega Powtorzonego Prawa jest swoistym testamentem duchowym Mojzesza. Jednak z cala pewnoscia nie on ja napisal.
- Autor tej ksiegi podkresla, ze to Mojzesz wyprowadzil narod wybrany z Egiptu i pozniej, w czasie wedrowki przez pustynie, zawral Przymierze z Bogiem na Synaju. Poprzez to Przymierze Bog obiecal, ze zawsze bedzie chronil swoj lud a narod wybrany zlozyl przysiege, ze bedzie przestrzegal Prawa wiedzac, iz tylko na tej drodze zachowa odzyskana wolnosc.
« Będziesz słuchał głosu Pana, Boga swego, przestrzegając jego poleceń i postanowień zapisanych w księdze tego Prawa; wrócisz do Pana, Boga swego, z całego swego serca i z całej swej duszy. »
- Od czasu zwyciestwa Asyryjczykow, Krolestwo Polnocy przestalo istniec. Powyzsze slowa zaadresowane sa do mieszkancow Krolestwa Poludniowego.
« Polecenie to bowiem, które ja ci dzisiaj daję, nie przekracza twych możliwości i nie jest poza twoim zasięgiem. »
- Dlaczego wiec wspolczesni Mojzeszowi, podobnie jak wspolczesni autorowi Ksiegi Powtorzonego Prawa, nie przestrzegaja przykazan wydajacych sie tak jasnych i prostych jak : nie zabijaj, nie kradnij…..? Mojzesz mowil, ze « lud ten ma twardy kark ».
· «Wiedz, że nie ze względu na twoją cnotę Pan, Bóg twój, daje ci tę piękną ziemię na własność, bo jesteś ludem o twardym karku. Pamiętaj, a nie zapomnij, jak na pustyni pobudzałeś do gniewu Pana, Boga swego. Od dnia, kiedyś wyszedł z ziemi egipskiej aż do przyjścia na to miejsce, byliście oporni względem Pana. » (Pwt 9,6-7)
« jesteś ludem o twardym karku »
- To powiedzenie pochodzi z realiow pracy na roli, a dokladnie nawiazuje do uprzęży dla wołów ( kabłąk sprzęgający czyli belka laczaca dwa woly (zarzucona na ich karki), by mogly razem orac ziemie). Gdy zwierze nie chce wlozyc swej glowy w te uprząż, sztywnieje mu kark. Wowczas bardzo trudno jest prowadzic taki zaprzeg rolnikowi i wykonywac prace na roli.
Przymierze zawarte na Synaju bylo porownywane do takiego kabłąku – czesci uprzęży….
· « Włóżcie kark wasz pod jarzmo i niech otrzyma dusza wasza naukę: aby ją znaleźć, nie trzeba szukać daleko. Patrzcie oczami: mało się natrudziłem, a znalazłem dla siebie wielki odpoczynek. » (Syr 51,26-27)
· « Od dawna bowiem złamałaś swoje jarzmo, zerwałaś swoje więzy. Powiedziałaś sobie: "Nie będę służyć!"(Jr 2,20)
· « Weźcie moje jarzmo na siebie i uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem, a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych. Albowiem jarzmo moje jest słodkie, a moje brzemię lekkie». (<mt 11, 29-30)
- Bog nie wymaga od czlowieka rzeczy niemozliwych. Czytany dzis fragment zaadresowany jest do ludzi zniecheconych i zalamanych. .Te slowa przypominaja, ze w kazdej chwili mozemy sie oprzec na Przykazaniach, ze nie ma zla, z ktorego Bog nie moglby wyciagnac dobra! On moze przemienic nasze « twarde karki »…
· « Jezus spojrzał na nich i rzekł: «U ludzi to niemożliwe, lecz u Boga wszystko jest możliwe». (Mt 19,26)
· «Pan, Bóg twój, dokona obrzezania twego serca i serca twych potomków, żebyś miłował Pana, Boga swego, z całego serca swego i z całej duszy swojej, po to, abyś żył. » (Pwt 30,6)
« obrzezanie serca »
- To przylgniecie calym soba do woli Bozej.
· « Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem - Panem jedynym. Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił…. » (Pwt 6,4)
· « Lecz takie będzie przymierze, jakie zawrę z domem Izraela po tych dniach - wyrocznia Pana: Umieszczę swe prawo w głębi ich jestestwa i wypiszę na ich sercu. Będę im Bogiem, oni zaś będą Mi narodem. » (Jr 31,33)
Psalm 19, 8, 9, 10, 11
Prawo Pana doskonałe - krzepi ducha;
świadectwo Pana niezawodne - poucza prostaczka;
nakazy Pana słuszne - radują serce;
przykazanie Pana jaśnieje i oświeca oczy;
świadectwo Pana niezawodne - poucza prostaczka;
nakazy Pana słuszne - radują serce;
przykazanie Pana jaśnieje i oświeca oczy;
bojaźń Pańska szczera, trwająca na wieki;
sądy Pańskie prawdziwe, wszystkie razem są słuszne.
Cenniejsze niż złoto, niż złoto najczystsze,
a słodsze od miodu płynącego z plastra.
sądy Pańskie prawdziwe, wszystkie razem są słuszne.
Cenniejsze niż złoto, niż złoto najczystsze,
a słodsze od miodu płynącego z plastra.
« Prawo Pana … świadectwo Pana … nakazy Pana … przykazanie Pana, sądy Pańskie...«
- Wydawaloby sie, ze to swoista litania na czesc Prawa Bozego. Tymczasem jest tu mowa o Bogu, ktory objawil swe Imie Mojzeszowi, ktory wybral swoj lud sposrod wielu innych .i wybawil go z niewoli. Zawarl z nim Przymierze i kontynuuje swe dzielo wyzwolenia na drodze, oswietlonej przez przykazania…
- Tak, jak wyzwolenie z niewoli egipskiej i droga przez pustynie byly zdazaniem do ziemi obiecanej, tak przestrzeganie Przykazan jest droga do prawdziwej i wiecznej Ziemi Obiecanej. Ksiega Powtorzonego Prawa przypomina o tym wielokrotnie :
· « Słuchaj, Izraelu, i pilnie tego przestrzegaj, aby ci się dobrze powodziło i abyś się bardzo rozmnożył, jak ci przyrzekł Pan, Bóg ojców twoich, że ci da ziemię opływającą w mleko i miód. » (Pwt 6,3)
· «Zapytaj no dawnych czasów, które były przed tobą, zaczynając od dnia, w którym Bóg stworzył człowieka na ziemi, [zapytaj] od jednego krańca niebios do drugiego, czy nastąpiło tak wielkie wydarzenie jak to lub czy słyszano od czymś podobnym? Czy słyszał jakiś naród głos Boży z ognia, jak ty słyszałeś, i pozostał żywy? Czy usiłował Bóg przyjść i wybrać sobie jeden naród spośród innych narodów przez doświadczenia, znaki, cuda i wojny, ręką mocną i wyciągniętym ramieniem, dziełami przerażającymi, jak to wszystko, co tobie uczynił Pan, Bóg twój, w Egipcie na twoich oczach? Widziałeś to wszystko, byś poznał, że Pan jest Bogiem, a poza Nim nie ma innego. Z niebios pozwolił ci słyszeć swój głos, aby cię pouczyć. Na ziemi dał ci zobaczyć swój ogień ogromny i słyszeć swoje słowa spośród ognia. Ponieważ umiłował twych przodków, wybrał po nich ich potomstwo i wyprowadził cię z Egiptu sam ogromną swoją potęgą. Na twoich oczach, ze względu na ciebie wydziedziczył obce narody, większe i silniejsze od ciebie, by cię wprowadzić w posiadanie ich ziemi, jak to jest dzisiaj. Poznaj dzisiaj i rozważ w swym sercu, że Pan jest Bogiem, a na niebie wysoko i na ziemi nisko nie ma innego. Strzeż Jego praw i nakazów, które ja dziś polecam tobie pełnić; by dobrze ci się wiodło i twym synom po tobie; byś przedłużył swe dni na ziemi, którą na zawsze daje ci Pan, Bóg twój. (Pwt 4, 32... 40)
« nakazy Pana słuszne - radują serce »
- Bog chce, by czlowiek byl szczesliwy.
- Aby byc szczesliwym, wystarczy sluchac i przestrzegac przykazan, ktore sa jak znaki drogowe , zwracajace nam uwage na ewentualne niebezpieczenstwo…
« przykazanie Pana jaśnieje i oświeca oczy »
- Przykazania ucza nas jak isc przez zycie…
« świadectwo Pana niezawodne - poucza prostaczka »
- Prostaczek to ten, ktory pokornie pozwala prowadzic sie Bogu.
· « A teraz, Izraelu, czego żąda od ciebie Pan, Bóg twój? Tylko tego, byś się bał Pana, Boga swojego, chodził wszystkimi Jego drogami, miłował Go, służył Panu, Bogu twemu, z całego swojego serca i z całej swej duszy, strzegł poleceń Pana i Jego praw, które ja ci podaję dzisiaj dla twego dobra. » (Pwt 10,12-13)
· « Powiedziano ci, człowiecze, co jest dobre. I czegoż żąda Pan od ciebie, jeśli nie pełnienia sprawiedliwości, umiłowania życzliwości i pokornego obcowania z Bogiem twoim?» (Mi 6,8)
« sądy Pańskie …cenniejsze niż złoto, niż złoto najczystsze, a słodsze od miodu płynącego z plastra. »
- Złoto jest metalem szlachetnym, ktorego od wiekow pragnie wielu ludzi.
- Miod w jezyku biblijnym oznacza obfitosc i lagodnosc
· « Postanowiłem więc wywieść was z ucisku w Egipcie i zaprowadzić do ziem Kananejczyka, Chetyty, Amoryty, Peryzzyty, Chiwwity i Jebusyty, do ziemi opływającej w mleko i miód". (Wyj 3,17)
· « Jan nosił odzienie z sierści wielbłądziej i pas skórzany około bioder, a jego pokarmem była szarańcza i miód leśny. » (Mt 3,4)
miodu płynącego z plastra
- W Ziemi Obiecanej ten miod bedzie plynal jak strumien…
- Dla narodu wybranego miod stal sie symbolem lagodnosci Boga i Jego troski.
· « tak Pan sam go prowadził… Na wyżyny świata go wyprowadził i żywił bogactwami pola. Pozwolił mu miód wysysać ze skały i oliwę z najtwardszej opoki. « (Pwt 32,13)
· « Dom Izraela nadał temu [pokarmowi] nazwę manna. Była ona biała jak ziarno kolendra i miała smak placka z miodem. » (Wyj 16,31)
Drugie czytanie – z listu do Kolosan 1,15-20
On jest obrazem Boga niewidzialnego - Pierworodnym wobec każdego stworzenia, bo w Nim zostało wszystko stworzone: i to, co w niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i niewidzialne, czy Trony, czy Panowania, czy Zwierzchności, czy Władze. Wszystko przez Niego i dla Niego zostało stworzone. On jest przed wszystkim i wszystko w Nim ma istnienie. I On jest Głową Ciała - Kościoła. On jest Początkiem, Pierworodnym spośród umarłych, aby sam zyskał pierwszeństwo we wszystkim. Zechciał bowiem [Bóg], aby w Nim zamieszkała cała Pełnia, i aby przez Niego znów pojednać wszystko z sobą: przez Niego - i to, co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pokój przez krew Jego krzyża.
« Zechciał bowiem [Bóg], aby w Nim zamieszkała cała Pełnia, i aby przez Niego znów pojednać wszystko z sobą: przez Niego - i to, co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pokój przez krew Jego krzyża. »
- Pawel porownuje tu smierc Jezusa do ofiar skladanych w Swiatyni Jerozolimskiej. Istnialo kilka rodzajow ofiar min. « ofiara pokoju ». Dobrze wie, ze w tamtych czasach, w Izraelu, od dawna nie bylo juz skladania ofiar z ludzi. Jezus zostal skazany jak zloczynca, a Jego egzekucja miala miejsce poza Jerozolima.
- Pawel tlumaczy tu, ze Bog przemienil straszna meke Jezusa w dzielo pokoju !
To nienawisc ludzi zabila Jezusa ale Bog w cudowny sposob przemienia ja w dzielo pojednania i pokoju.
· « Na dom Dawida i na mieszkańców Jeruzalem wyleję Ducha pobożności. Będą patrzeć na tego, którego przebili, i boleć będą nad nim, jak się boleje nad jedynakiem, i płakać będą nad nim, jak się płacze nad pierworodnym. » (Za 12,10)
- To Bog inspiruje w nas pragnienie kontemplacji Krzyza, z ktorej moze narodzic sie nasze nawrocenie i pojednanie…
« On jest obrazem Boga niewidzialnego »
- Pilat mowiac : « oto Czlowiek » nie zdawal sobie sprawy z glebokiego znaczenia tych slow…
«On jest obrazem Boga niewidzialnego - Pierworodnym wobec każdego stworzenia, bo w Nim zostało wszystko stworzone: i to, co w niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i niewidzialne, czy Trony, czy Panowania, czy Zwierzchności, czy Władze. Wszystko przez Niego i dla Niego zostało stworzone »
- Pawel tlumaczy, ze w Jezusie widzimy Ojca, ze Ojciec pozwala sie nam zobaczyc w Jezusie…
· « Kto Mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca. Dlaczego więc mówisz: "Pokaż nam Ojca?" » (J 14,9)
· « W Chrystusie bowiem mieszka cała Pełnia: Bóstwo, na sposób ciała, bo zostaliście napełnieni w Nim, który jest Głową wszelkiej Zwierzchności i Władzy. » (Kol 2,9)
· - Jezus laczy w sobie cala pelnie czlowieczenstwa i cala pelnie Bostwa : jest jednoczesnie Bogiem i Czlowiekiem.
« On jest Głową Ciała - Kościoła. On jest Początkiem, Pierworodnym spośród umarłych, aby sam zyskał pierwszeństwo we wszystkim. »
- Kazdy ochrzczony jest czlonkiem Ciala (Kosciola), ktorego glowa jest Chrystus. Pawel pisze o tym takze w liscie do Rzymian (12,4-5), do Efezjan (1,22 ; 4,15 ; 5,23) i do Koryntian (1 Kor 12,12).
- Od kazdego czlonka zalezy, jak rozwijac sie bedzie cale Cialo Kosciola.
« Z radością dziękujcie Ojcu, który was uzdolnił do uczestnictwa w dziale świętych w światłości. On uwolnił nas spod władzy ciemności i przeniósł do królestwa swego umiłowanego Syna, w którym mamy odkupienie - odpuszczenie grzechów. » (Kol 1, 12-14)
- Te slowa Pawel napisal na poczatku pierwszego rozdzialu listu do Kolosan. Swiętymi nazywa wszystkich ochrzczonych.
- Kosciol jest miejscem, gdzie ochrzczeni skladaja ofiare dziekczynna Bogu.
· Slowo Eucharystia pochodzi z jezyka greckiego i znaczy « dziękczynienie ».
Ewangelia wedlug Lukasza 10,25-37
A oto powstał jakiś uczony w Prawie i wystawiając Go na próbę, zapytał: «Nauczycielu, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?» Jezus mu odpowiedział: «Co jest napisane w Prawie? Jak czytasz?» On rzekł: Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całą swoją mocą i całym swoim umysłem; a swego bliźniego jak siebie samego. Jezus rzekł do niego: «Dobrześ odpowiedział. To czyń, a będziesz żył». Lecz on, chcąc się usprawiedliwić, zapytał Jezusa: «A kto jest moim bliźnim?» Jezus nawiązując do tego, rzekł: «Pewien człowiek schodził z Jerozolimy do Jerycha i wpadł w ręce zbójców. Ci nie tylko że go obdarli, lecz jeszcze rany mu zadali i zostawiwszy na pół umarłego, odeszli. Przypadkiem przechodził tą drogą pewien kapłan; zobaczył go i minął. Tak samo lewita, gdy przyszedł na to miejsce i zobaczył go, minął. Pewien zaś Samarytanin, będąc w podróży, przechodził również obok niego. Gdy go zobaczył, wzruszył się głęboko: podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem; potem wsadził go na swoje bydlę, zawiózł do gospody i pielęgnował go. Następnego zaś dnia wyjął dwa denary, dał gospodarzowi i rzekł: "Miej o nim staranie, a jeśli co więcej wydasz, ja oddam tobie, gdy będę wracał". Któryż z tych trzech okazał się, według twego zdania, bliźnim tego, który wpadł w ręce zbójców?» On odpowiedział: «Ten, który mu okazał miłosierdzie». Jezus mu rzekł: «Idź, i ty czyń podobnie!»
«Nauczycielu, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?(…) kto jest moim bliźnim?»
- Jezus odpowiada na te pytania uczonego w Prawie, opowiadajac przypowiesc, ktorej akcja dzieje sie na trzydziestokilometrowym odcinku miedzy Jerozolima a Jerychem. W czasach Jezusa, droga ta prowadzaca przez pustynie, znana byla jako niebezpieczna, gdyz grasowali na niej przestepcy, ktorzy bili, rabowali a czasem tez zabijali przechodzacych tam ludzi. Dla zgromadzonych wokol Jezusa ludzi, opowiadanie to brzmi jak “prawdziwa historia”.
Pobity czlowiek, o ktorym opowiada Jezus, wedlug prawa zydowskiego jest uznany za nieczystego, poniewaz byl w kontakcie z ludzmi uwazanymi za rytualnie “nieczystych”. To prawdopodobnie dlatego kapłan i lewita nie zblizyli sie do niego, nie chcac zarazic sie “nieczystoscia” rytualna. Tymczasem Samarytanin nie mial zadnych skrupolow, by zblizyc sie do pobitego i pomoc mu. Postepuje on podobnie jak Jezus, ktory uzdrawia w szabat, pochyla sie nad tredowatym czy tez przyjmuje grzesznikow…
· “Miłości pragnę, nie krwawej ofiary, poznania Boga bardziej niż całopaleń.” (Oz 6,6)
· “Jeśliby ktoś mówił: «Miłuję Boga», a brata swego nienawidził, jest kłamcą, albowiem kto nie miłuje brata swego, którego widzi, nie może miłować Boga, którego nie widzi.” (1 J 4,20)
· “Umiłowani, miłujmy się wzajemnie, ponieważ miłość jest z Boga, a każdy, kto miłuje, narodził się z Boga i zna Boga.” (1 J 4,7)
“Któryż z tych trzech okazał się, według twego zdania, bliźnim tego, który wpadł w ręce zbójców?» On odpowiedział: «Ten, który mu okazał miłosierdzie». Jezus mu rzekł: «Idź, i ty czyń podobnie!»
- Hebrajskie slowo “miłosierdzie” znaczy doslownie “drżące łono”.
- Slowa “Ten, który mu okazał miłosierdzie” znacza: “ktory wzruszyl sie bardzo gleboko, ktory prawdziwie mu wspolczul i udzielil pomocy”.
Lukasz uzyl tego samego okreslenia, piszac o reakcji Jezusa w opowiadaniu o wdowie z Nain, ktorej syna wskrzesil w drodze na cmentarz (Lk 7) czy tez w przypowiesci o synu marnotrawnym. (Lk 15)
- Zydzi i Samarytanie byli nieprzyjaciolmi. Zydzi pogardzali Samarytanami, uwazajac ich za heretykow. Natomiast Samarytanie nie przebaczyli nigdy Zydom, ze zburzyli ich sanktuarium na gorze Garizim w 129 roku pne. Tymczasem w czytanej dzis przypowiesci Jezus przedstawia Samarytanina jako blizszego Bogu niz zydowski Kaplan czy Lewita.
- Jezus nie odpowiada bezposrednio na pytanie: “kto jest moim bliźnim? », nie podaje definicji intelektualnej tylko jakby pytal kazdego: “jak daleko jestes gotowy stac sie bliskim dla osoby potrzebujacej pomocy?”
Czytany dzis fragment Ewangeli Lukasza poprzedzony jest tekstem o niegoscinnosci Samarytan (Lk 9, 51-56). To tak jakby Jezus uprzedzal nas przed generalizowaniem i szufladkowaniem…
